Zbirka rimskog carskog perioda

Hronološki okviri

Zbirka rimskog carskog perioda sadrži predmete iz vremena rimske dominacije na teritoriji Balkana, od 1. veka pre n. e. do početka 4. veka n. e.

Formiranje fonda

Formiranje fonda Zbirke odvijalo se kroz otkupe, poklone, a značajnim delom i arheološkim iskopavanjima lokaliteta Viminacijum (Kostolac), Singidunum (Beograd), Margum (Dubravica) i mnogih drugih.

Rimski imperijalizam

Rimska prevlast na teritoriji Srbije ostvarena je najpre podizanjem vojnih utvrđenja – uspostavljanjem utvrđene granice na Dunavu – i razvojem mreže puteva, iza čega je usledilo prerastanje mahom autohtonih naselja u gradove sa rimskim obeležjima. Sve te promene, prisustvo vojske, te odnos autohtonog i rimskog kulturnog uticaja, ogledaju se u sačuvanim predmetima.

Artefakti

Zbirka sadrži brojna remek-dela rimske umetnosti, vajarstva i primenjene umetnosti – kolekcije srebrnog i zlatnog nakita, srebrnog posuđa, kameja, gema, kao i sitne bronzane plastike. Izdvajaju se predmeti iz ostave srebrnog posuđa iz Jabučja, ostaci cevi orgulja od srebra i kosti iz Golupca, te dela rimske portretne umetnosti – portret Trajanovog oca sa Trajanovog mosta kod Kostola i bronzana statueta Herakla iz Tamnića kod Negotina. Brojni su i predmeti za svakodnevnu upotrebu: bronzane, staklene i keramičke posude, svetiljke, delovi nameštaja.

Rimska vojska

Predmeti vojnog karaktera, posebno oni nošeni na vojnim svečanostima, odraz su značaja koji je rimska vojska imala u provinciji Gornjoj Meziji (centralna Srbija). Takvi su posebno srebrni vojni pojas iz Tekije, paradni šlemovi-maske iz Kostola i Smedereva i pektoral iz Ritopeka.

Kustos: mr Deana Ratković, muzejski savetnik

d.ratkovic@narodnimuzej.rs