Hronološki okvir
Zbirka Lepenski Vir sadrži predmete sa istoimenog lokaliteta, hronološkog opsega od 10. do 6. milenijuma, odnosno perioda mezolita (Lepenski Vir I i II) i neolita (Lepenski Vir III).
Otkriće Lepenskog Vira i formiranje fonda
Lokalitet Lepenski Vir otkriven je prilikom zaštitnih arheoloških iskopavanja u okviru projekta Đerdap I, krajem šezdesetih i početkom sedamdesetih godina 20. veka. Izuzetnost nalaza sa ovih istraživanja uslovila je formiranje posebne zbirke.
Predmeti potiču iz naselja koje se nalazilo na obali Dunava kod sela Boljetin, s planski građenim kućama i svetilištima. Šodno tome, ekonomija je velikim delom bila zasnovana na ribolovu. Sahrane na lokalitetu ukazuju na razvijene pogrebne rituale.
Artefakti
Fond zbirke čine predmeti od kosti i roga – igle, udice, spatule, nakit od kosti i školjki, kao i artefakti od okresanog kamena. Najčuveniji nalazi su, u svetu jedinstvene, monumentalne kamene skulpture, čiji se riboliki izgled vezuje za usmerenost stanovnika na reku. Budući da je lokalitet Lepenski Vir bio naseljen i u periodu neolita, pored pomenutih vrsta nalaza pronađene su i keramičke posude, artefakta od glačanog kamena, žrtvenici, figurine i amuleti.
Kustos: Bojana Mihailović, muzejski savetnik
Pogledajte dokumentarni film „Lepenski Vir“ iz 1968. godine:
Pročitajte više