Kićenje neveste Paje Jovanovića
Kićenje neveste je jedno od najpoznatijih dela Paje Jovanovića. Nastalo je u vreme umetnikovih intenzivnih putovanja i boravaka po Balkanu, u prvoj polovini osamdesetih godina XIX veka. Otkupljeno je za Narodni muzej 1935. godine, posredstvom Ministarstva inostranih dela Kraljevine Jugoslavije
Vedra, folklorno živopisna, besprekorno slikarski izvedena sa obiljem etnografskih detalja, ovo delo je jedno od najboljih Jovanovićevih radova kako ovog perioda, tako i u celini. U širem kontekstu, ova slika Paje Jovanovića u sebi sadrži sve relevantne odlike poetike akademizma i prema tome je, zajedno sa drugim Jovanovićevim delima iz ovog perioda, presudno uticala na razvoj srpskog realističkog slikarstva krajem XIX veka.
Paja Jovanović, Kićenje neveste
Poznata je i druga verzija ove teme, ali nažalost samo po opisu iz literature. Na toj slici su oko neveste dve žene koje je kite, dok je sa leve strane prikazana majka kako sklopljenih ruku od radosti plače. Takođe su naslikana i ulazna vrata sa leve strane, na kojoj stoji devojka koja samo što nije zaplakala, dok se sa desne strane nalazila žena koja vodi devojčicu sa darovima ka nevesti (videti: Mita Živković, Paja Jovanović, akademski slikar, Prilog istoriji srpske umetnosti, Letopis Matice srpske, knj. 165, Novi Sad 1891, sv. 1, str. 1–19).
U literaturi slika se pojavljuje i pod nazivima: „Nevesta“, „Kite mladu“, „Oprema mlade“.
Sve informacije o konzervatorsko-restauratorskom postupku možete pronaći u članku mr Sofije Kajtez:
Literatura:
- Godišnjak SKA I, 1888, str. 289 (pod nazivom „Nevesta“); Mita Živković, Paja Jovanović, akademski slikar, Prilog istoriji srpske umetnosti, Letopis Matice srpske, knj. 165, Novi Sad 1891, sv. 1, str. 14 (pod nazivom „Kite mladu“);
- Milan Kašanin, Muzej Kneza Pavla – Moderna umetnost, Beograd 1938, str. 21 (reprodukovano);
- Dejan Medaković, [Nikola Mamuzić], Paja Jovanović, Narodni muzej Vršac – Galerija Matice srpske, Novi Sad, decembar 1959 – januar 1960, str. 11, kat. br. 84;
- Kolarić, Kusovac i dr., Sprsko slikarstvo XIX veka, Narodni muzej, Beograd – Moderna galerija Zagreb, 1965 (reprodukovano);
- Nikola Kusovac, Paja Jovanović – slike velikog formata, Narodni muzej Beograd, Beograd 1979, kat. br. 2 (reprodukovano);
- Nikola Kusovac, Zbirka srpskog slikarstva XVIII i XIX veka, katalog zbirke – istorija umetnosti I, Narodni muzej Beograd, Beograd 1987, str. 67, kat. br. 377 (reprodukovano);
- Grupa autora, Muzej kneza Pavla, Narodni muzej u Beogradu, 2009, str. 169;
- Timotijević, Miroslav (Petrović Petar), Paja Jovanović/Paul Joanowitch, Galerija SANU, Narodni muzej u Beogradu, Beograd 2009 (katalog izložbe Narodnog muzeja u Beogradu povodom 150-godišnjice rođenja Paje Jovanovića). str. 103, kat. br. 19 (reprodukovano);
- Nikola Kusovac, Paja Jovanović, monografija povodom 150-godišnjice rođenja, Muzej grada Beograda, Beograd 2010, str. 114 (reprodukovano);
- Sofija Kajtez, Kićenje neveste od Paje Jovanovića, tehnička analiza, konzervatorsko-restauratorski tretman i nove konstatacije, „Između estetike i života“, Galerija Matice srpske, Novi Sad 2010, str. 269–289 (sa reprodukcijama).