Hronološki okviri
Zbirka za kasnu antiku i ranovizantijski period sa Seobom naroda obuhvata predmete koji datiraju od kraja 3. do početka 7. veka. To je vreme burnih događaja i previranja na evropskom tlu, od propasti Rimskog carstva, praćene upadima varvarskih naroda i velikim demografskim promenama, do uzdizanja Vizantije i ekspanzije hrišćanstva. Upravo ove odlike doprinele su raznovrsnosti i značaju nalaza u zbirci.
Formiranje fonda
Fond zbirke najvećim delom čine predmeti pronađeni tokom arheoloških iskopavanja najznačajnijih antičkih centara podunavskog Balkana i jugoistočne Evrope:
- Justinijana Prima (Caričin grad)
- Nais (Niš)
- Viminacijum (Kostolac)
- Singidunum (Beograd)
- Sirmijum (Sremska Mitrovica)
- Stobi (Makedonija)
Artefakti
Pored predmeta za svakodnevnu upotrebu, u Zbirci se nalaze i predmeti čiju izradu karakteriše visok nivo zanatskog i umetničkog dostignuća – srebrni tanjiri i zdele iskovani u čast Licinija u niškoj radionici, srebrne posude iz Viminacijuma, staklene posude s ornamentom u tehnici fondi d’oro iz Akve (Prahovo), te najraznovrsniji oblici nakita i detalja za odeću od bronze, srebra i zlata. Posebno treba istaći Portret Konstantina Velikog – bronzanu glavu koja je verovatno bila deo monumentalne statue (Niš), zatim Beogradsku kameju od sardoniksa s predstavom istog vladara u trijumfu (Kusadak), kao i ruku od slonovače (Caričin grad).
U Zbirci se čuva i arhitektonski element sa Caričinog grada – deo kapitela sa uklesanim latinskim monogramom ktitora – cara Justinijana.
Kustos: dr Tatjana Cvjetićanin, muzejski savetnik
t.cvjeticanin@narodnimuzej.rs
Pročitajte više
