O zbirci
Zbirka za kasnu antiku i ranovizantijski period i Zbirka Seobe naroda obuhvataju period od kraja 3. do početka 7. veka. To je vreme burnih događaja i previranja na evropskom tlu, od podele i raspada Rimskog carstva, migracija i velikih demografskih promena, ekonomske polarizacije, do priznanja i širenja hrišćanstva. Upravo ove odlike doprinele su raznovrsnosti i značaju nalaza u zbirci.
Fond zbirke velikim delom čine pokloni i otkupi, a delom predmeti pronađeni tokom arheoloških iskopavanja značajnijih kasnorimskih centara podunavskog Balkana i jugoistočne Evrope:
- Justinijana Prima (Caričin grad)
- Idimum (Medveđa)
- Demesum (Stojnik – Gradište/Grad)
- Margum (Orašje)
- Stobi (Makedonija)
U Zbirci se nalaze predmeti komemorativnog karaktera, od jednostavnih posuda sa natpisom do luksuznih fibula, čiju izradu karakteriše visok nivo zanatskog dostignuća, među njima i srebrne zdele kovane u čast Licinija, u niškoj radionici. Uz raznovrsne oblike nakita i detalja za odeću od bronze, srebra i zlata, o statusu i identitetu, posebno hrišćanskom, svedoče i staklena posuda s ornamentom u tehnici fondi d’oro iz Akva (Prahovo), ruka od slonovače (Caričin grad), kao i zavetni podni mozaik iz kasnorimske hrišćanske građevine (Stojnik).
Posebno treba istaći bronzani portret Konstantina Velikog, verovatno deo monumentalne statue (Niš) i Beogradsku kameju od sardoniksa s predstavom istog vladara u trijumfu (Kusadak). Pored predmeta za svakodnevnu upotrebu, u Zbirci se čuvaju i brojni arhitektonski elementi, među kojima i deo kapitela iz Caričinog grada sa uklesanim latinskim monogramom ktitora – cara Justinijana.
Kustos: prof. dr Tatjana Cvjetićanin, muzejski savetnik
t.cvjeticanin@narodnimuzej.rs
Pročitajte više
